Czarnuszka na wszystko oprócz śmierci

Czy czarnuszka jest rośliną znana w Polsce? Pamiętam jak kilka lat temu pewien zielarz polecił jej czarne jak węgiel nasionka mojemu bratu jako składnik kompozycji ziół pomagających utrzymać dobre zdrowie. Później dowiedziałam się, że czarnuszka jest popularna w Maroku i często z tamtąd przywożona. Zwie się tam "sanuj" [czyt. "sanuż"]. Z nasion czarnuszki zwanych też czarnym kminkiem tłoczy się olejek na zimno. Naukowcy zbadali, że jest remedium na wszystkie choroby dzięki cennym składnikom.

Postanowiłam zebrać informacje o czarnuszce oraz wypróbować zarówno nasiona jak i olejek. Jedno i drugie stosuje się w ziołolecznictwie, kosmetyce i w kuchni. Tak też zastosowałam.

Uprzedzę Was, że wpis nie jest sponsorowany oraz nikt mi tych produktów nie podarował. Nasionka bio oraz 100% olejek z czarnuszki kupiłam w miejscowym sklepie zielarskim. Te pierwsze to 240 gr w cenie 4€ a ten drugi to 50 ml za 11€.

Mamy dwa gatunki czarnuszki. Czarnuszka siewna (nigella sativa) rośnie w Europie południowo - wschodniej i w Azji zachodniej. Ma kwiaty białe o błękitnym unerwieniu. Czarnuszka danasceńska rośnie w Afryce północnej i na bliskim wschodzie. Ma kwiaty niebieskie. Obie czarnuszki rozprzestrzeniły się na basen Morza Śródziemnego. Właściwości nasion obu są podobne.

Jak zobaczyłam w przybliżeniu kwiat czarnuszki to się przeraziłam. Tak jakoś dziwnie mam, gdy widzę niezwykłe formy roślin. To na widok jej owocu, który złożony jest z 5-10 mieszków zeośniętych ze sobą, pełnych czarnych trójkątnych nasion.

Źródło: Useful Tropical Plants

Czarnuszka kwitnie od maja do sierpnia a wysiewa jesienią. Jest rośliną jednoroczną, miododajną i ciepłolubną.

Rośnie na dziko i jest uprawiana dla owoców w celu uzyskania z nasion przypraw i wykorzystania ich w ziołolecznictwie lub dla kwiatów do dekoracji.

Zalety czarnuszki były już znane w starożytnym Egipcie od XV w.p.n.e. Dwa dzbany z nią znaleziono przy grobie Tutenchamona. Stąd dostała też nazwę "czarne złoto faraonów". 

Hebrajczycy uprawiali czarnuszkę jako roślinę zbożową. Świadczy o tym przypowieść o siewcy z Księgi Izajasza.

Także doceniali ją Arabowie. Mahomet zalecał codzienne spożywanie dla zachowania zdrowia. Dlatego w Maroku jest ceniona jako antidiotum na wszystkie choroby.

Natomiast Marcin z Urzędowa poleca jako dodatek do pieczonego chleba. Czarnuszka trafiła do kuchni dzięki charakterystycznemu korzennemu smakowi podobnemu do gałki muszkatowej. Taki właśnie ma. Używać ją tu można i jako nasiona i jako olejek eteryczny.

Zapach i smak olejku oraz nasion jest lekko gorzkawy i korzenny. Olejek ma kolor ciemnobrązowy lub miodowy.

Czarnuszka w medycynie i ziołolecznictwie

Skład nasionek czarnuszki to:

• tymochinon
• witamina E
• beta karoten
• nienasycone kwasy tłuszczowe czyli   Omega 3 (alfa-linolenowy), Omega 6 (linolowy) i Omega (oleinowy)
• steryna
• biotyna
• antyoksydanty
• nigellon
• melantyna

To właśnie tymochinon odpowiada za działanie przeciwnowotworowe czarnuszki. Zbadano, że zabija komórki on nowotworowe, hamuje ich rozwój. Pomaga na nowotwór skóry, rak wątroby i płuc, jelita grubego, raka piersi, białaczki, prostaty.

Wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe (melantyna). Chroni nerki i wątrobę przed toksycznym działaniem chemicznych leków.

Pomaga na refluks. Zwalcza bakterie odpowiedzialne za wrzody żołądka. Chronią jego błonę i zmniejszają uszkodzenia po chorobie wrzodowej.

Obniża poziom glukozy we krwi zapobiegając cukrzycy typu 2. Zmniejsza ryzyko miażdżycy, bo pbniżs poziom cholesterolu, prolaktyny i trójglicerydów. 

Pomaga na choroby sercowo-naczyniowe: niedokrwienie i zawał. Obniża ciśnienie krwi więc zalecana jest dla osób z nadciśnieniem

Ma działanie moczopędne. Jest dobra na wzdęcia i pasożyty.

Wzmaga wydzielanie mleka więc pomaga na laktację.

Składniki czarnuszki rozszerzają oskrzela. Dlatego pomagają w walce z alergią, katarem i astmą. Polecany jest na to napar z olejku z czarnuszki.

Jednak ma przeciwwskazania dla kobiet w ciąży, gdyż składnik nigellon spowalnia skórcze macicy. Za to łagodzi bóle menstruacyjne, reguluje cykl miesiączkowy, zapobiega zakrzepom.

Czarnuszka w kosmetyce

Olejek z czarnuszki trafił do mojej kosmetyczki. Przyda się na pewno na lato gdyż chroni skórę przed przed poparzeniem słonecznym. Łagodzi podrażnienia. Przyśpiesza gojenie się ran. Leczy trądzik.

Nawilża suchą skórę. Natomiast u tłustej zmniejsza błyszczenie. Opóźnia starzenie gdyż posiada przeciwutleniacze.

Czarnuszka w kuchni

Nasionkami można przyprawiać zupy, mięso, sosy czy kasze. Przyznam, że nadaje im wyśmienity smak. Najlepiej używać zamiast pieprzu, z tą zaletą, że nie drażni błony śluzowej żołądka.

Stosować je należy na zimno, gdyż wysoka temperatura niszczy substancje odżywcze

To, także dodatek do domowego chleba, bo nadają smak i aromat, Można poeksperymentować dodając do ciast i twarogów. Mój brat i mama dodawali nasionka do sera i mleka.

Ja na śniadanie robię sobie jogurt naturalny z razowymi płatkami kulurydzianymi i nasionami czarnuszki. Jest pyszny :P .

Czarnuszkę można dodawać do kapusty kiszonej zamiast tradycyjnego kminku. Także nada się do kiszenia ogórków.

Zmielone nasionka oraz olejek można zmieszać z miodem i dodawać do sałatek.

Aby olejek z czarnuszki zachował swoją jakośc powinien być w zacienionej (niebieskiej lub brązowej) butelce. Przechowywać go w temp 5-10 stopni czyli w lodówce do 3 miesięcy.

Spożycie dla zdrowia olej to 1 łyżeczka 2x dziennie dla dorosłych i 1/4 2x dziennie dla dzieci przed posiłkiem.

Czy czarnuszka rzeczywiście jest tak skuteczna jak mówią? Wygląda to na podstawie badań jakie naukowcy przeprowadzili na gryzoniach i pacjentach z niektórymi schorzeniami. 

Myślę że najlepiej sprawdzić na sobie. Stosować jakiś czas a potem zrobić sobie badania lekarskie porównując wyniki.

Obserwując na sobie nie zawsze łatwo nam określić czy coś od razu pomaga. Np. stosujesz jakieś zioła czy naturalny preparat aby mieć ładną cerę. Tymczasem na przekór...dostajesz trądzik, co jest spowodowane oczyszczaniem się skóry z toksyn.

Od wieków wierzono, że czarnuszka pomaga na wszystko oprócz śmierci. Dobrze gdyby tak było a nawet dużo lepiej. 

Dowiedziałam się, że niektórzy Marokańczycy wożą nasiona czarnuszki w swoich samochodach. Okazuje się, że jest też w naszym rodzinnym aucie. Mama dała mojemu mężowi. Ponoć ma to zapewnić bezpieczeństwo ma drogach. 

Zdjęcia: Dorkita